 |
Trams, utility vehicles of the past and a horse-drawn attraction in recent summers in Mechelen City |
Trams reden in het Mechelse machinaal sedert de introductie van stoomtrams in 1887. In 1935 werd overgeschakeld op elektrisch aangedreven exemplaren, welke tweeëntwintig jaar later door autobussen vervangen werden. Zestig jaar later, in 2007, verschenen twee toeristische paardentrams in de zomerse binnenstad.
Toeristisch
In de zomermaanden trekken koppels prachtige paarden één rode en één gele oude tram, van waaruit toeristen de stad op een aangename manier verkennen. De licentie voor de rondritten werd in 2007 gegeven aan het koetsenbedrijf Eddy Delissen uit Kontich. Dit kan ook vervoer verzorgen voor huwelijken, jubilea, publiciteit, allerhande ceremonies en bovendien restaureert het koetsen. De patron en zijn medewerker werden ooit op foto vastgelegd door Luc Perdieus, de auteur van de Grote Mechelse Smoelenboeken.
De Tram in Mechelen
De komst van de Moderne Tijden lieten ook op het vlak van transport Mechelen niet ongemoeid. Sedert 27 juni 1887 verbond de stoomtram Mechelen met Heist-op-den-Berg. Het was een tramlijn met een spoorwijdte van 1.067 mm (tot circa 1919) omdat men in het begin hoopte de tramlijn te kunnen laten aansluiten op het Nederlandse spoor. Na de Eerste Wereldoorlog werd de spoorwijdte aangepast naar 1.000 mm, het zogeheten meterspoor, zoals in de meeste andere delen van ons land. Deze zogeheten buurttram werd tot 1890 uitgebaat door de Société Anonyme pour l'exploitation des chemins de fer vicinaux. Tot 1920 verzorgde de Kempische Stoomtram Maatschappij, met zetel in Heist-op-den-Berg, de lijn en daarna de Nationale Maatschappij van Buurtspoorwegen, NMVB. De tram passeerde door Beerzel via de Hoogstraat en de Heistsesteenweg. Er waren haltes onder meer bij Den Dries, in het dorpscentrum en aan De Kroon. De halteplaatsen werden destijds uitsluitend in het Frans aangeduid met 'Arrêt du train'. In 1914, op een woensdag tijdens de julikermis, heeft zich in Beerzel een ernstig ongeval voorgedaan toen de tram de bocht vanuit de Hoogstraat naar het Kerkplein moest nemen, doch inreed op een kar die een kermisorgel vervoerde. De tramrails zijn trouwens op die plaats meerdere keren verlegd omdat de tram niet altijd goed zijn draai kon halen.
Privégroepen waren amper geïnteresseerd gebleken in de basisinvestering voor personentrams, alleen in die voor landbouwlijnen. Van lijnen, zoals die van Mechelen naar Heist, kochten enkele pastoors een aantal aandelen. Alle lijnen konden er alleen maar komen dank zij de financiële participatie van de gemeenten, de provincies en de staat. Het pendelen werd aangemoedigd én sterk gesteund door de clerus. Hiermee kon de werkzoekende landarbeider immers wel naar de fabriek in de stad, maar zonder dat hij daar de vermeend nefaste gevolgen van de socialistische propaganda zou ondergaan. Dat 'religieus gezondheidsstandpunt' werd verder aangekleed met de boodschap dat deze arbeider nog een stukje grond kon blijven bewerken, zodat zijn gezin goed gevoed zou zijn. Om die pendel extra aantrekkelijk te maken werd het systeem van goedkope arbeidersabonnementen ingevoerd. Naast die pendelbevordering zocht men met de uitbouw van een tramnet ook de uitvoer van landbouwproducten te bevorderen, zeker al naar de dichtsbijzijnde grote stad. De boerinnen bleven echter nog lang te voet met een kruiwagen vol groenten en boter naar de markt in Mechelen trekken omdat een rit met de stoomtram te duur was. Een tramreisje naar de markt in Mechelen kostte op zaterdag 30 cent, want op die dag kreeg men vermindering. Op 31 juli 1935 reed de reizigersstoomtram voor het laatst. Daarna volgde de elektrische tram: een grote gele boerentram met een conducteur die vrolijk op een koperen toeter blies. Nog later, op 30 april 1957, werden de trams vervangen door autobussen en de tramconducteurs omgeschoold tot buschauffeurs.
Tramlijnen in Mechelen (spoorwijdte 1000 mm)
Stadslijnen
| Traject | Opening | Electrificatie | Sluiting |
| Mechelen Station - Schietbaan | 25.06.1913 | 25.06.1913 | ca. 1953 |
| Mechelen Station - Pasbrug | 18.11.1913 | 18.11.1913 | 28.02.1953 |
| Andere stadslijnen | vanaf 01.11.1932 | vanaf 01.11.1932 | tot 28.02.1953 |
Regionale lijnen
| Traject | Opening | Electrificatie | Sluiting |
| Mechelen Station - Mechelen Nekkerspoel | 17.01.1911 | 02.08.1931 | 01.06.1957 |
| Mechelen Nekkerspoel - Mechelen Pasbrug | 27.06.1887 | 02.08.1931 | 01.06.1957 |
| Mechelen Pasbrug - O.L.V.-Waver | 27.06.1887 | 31.07.1932 | 30.04.1957 |
| Rumst - Mechelen St.-Katelijnepoort | 06.05.1900 | 02.10.1932 | 10.11.1956 |
| Mechelen St.-Katelijnepoort - Station | 22.06.1902 | 02.10.1932 | 10.11.1956 |
| Mechelen Pasbrug - Rijmenam | 25.07.1908 | 02.08.1931 | 01.06.1957 |
Contact
- Koetsenbedrijf Eddy Delissen
- Adres: Keizershoek 44a, 2550 Kontich
- Tel.: 03 / 457 61 93 - 0475 / 28 01 68
- Fax: 03 / 458 17 67
- E-mail: [email protected]
- Website: www.koetsbedrijf.be
Externe links
Galerij
Trams op het Mechelse stationsplein
